Văn hóa “996” hiện đang là vấn đề gây tranh cãi rất nhiều trên toàn thế giới. Liên quan đến vấn đề này, Jack Ma- vị tỷ phú Trung Quốc hoàn toàn ủng hộ văn hóa làm việc này, trong khi đó nhân sự ngành công nghiệp đã phản đối hết sức gay gắt. Vậy văn hóa “996” của người Trung Quốc là gì? Hãy cùng tiengtrung.com tìm hiểu trong bài viết này nhé!Chế độ làm việc 996 chính là bắt đầu làm việc từ 9 giờ sáng đến 9 giờ tối mới nghỉ, mỗi tuần làm việc 6 ngày. Tổng cộng mỗi tuần làm việc 72 giờ. Ở Trung Quốc, công ty càng lớn thì chế độ làm việc 996 càng được áp dụng. Theo dữ liệu nửa đầu năm 2019 do Trí Liên Tuyển Dụng , có đến 45,8% các công ty có quy mô hơn 10.000 người đã áp dụng chế độ làm việc 996 . Đối với các công ty này mà nói, văn hóa làm thêm ngoài giờ rất được ưa chuộng và được chào đón mạnh mẽ.
Các nghiên cứu chỉ ra rằng hiệu quả công việc có liên quan mật thiết với thời gian làm việc. Không phải cứ bỏ ra nhiều thời gian làm việc thì sẽ tạo được năng suất . Mà ngược lại làm việc thời gian hợp lý sẽ giúp người lao động sống làm việc có hiệu quả hơn , vui vẻ hơn và đạt năng suất cao hơn.
Tuy nhiên, khi nhắc đến văn hóa 996, ông Jack Ma trong một cuộc họp nội bộ của Alibaba đã phát biểu rằng : “Còn trẻ mà không làm theo lịch 996 thì bao giờ mới làm? Các bạn nghĩ không phải làm việc vất vả mới là cái đáng khoe à? Nếu không đầu tư thời gian, năng lượng nhiều hơn người khác, làm sao có thể đạt được thành công”. Ông còn giải thích trên trang cá nhân , “996 đích thực là dành thời gian để học hỏi, suy nghĩ và phát triển bản thân. Những người làm được theo lịch đó là đã tìm được đam mê của mình, và có nhiều thứ khiến họ hạnh phúc hơn là tiền bạc”.Theo như lời giải thích của Jack Ma , ông cho rằng khi làm việc 996 nó không chỉ là cơ hội để làm việc mà còn là cơ hội để phát triển bản thân. Nếu còn trẻ không nỗ lực phấn đấu thì làm sao có tương lai để phát triển?
Tỷ phú Jack Ma đã phải giải thích lại về quan điểm của ông đối với văn hóa làm việc tại Trung Quốc. Ảnh: Xinhua.
Bên cạnh đó, ông cũng nhấn mạnh đối với những nhân viên trẻ, những người muốn phát triển bản thân ,996 quả thật là một “cơ hội lớn” . Tuy nhiên, bài viết của Jack Ma đã bị nhiều người chỉ trích đồng thơi cho rằng ông quá tham lam khi không nắm bắt được tinh thần của nhân viên. Có một bình luận được giấu tên :” Đúng là giọng của những người thích bóc lột, chỉ để ý đến việc cống hiến nhưng không nhắc gì đến lương thưởng”. Rất nhiều người cho rằng 996 hay việc yêu cầu nhân viên làm việc ngoài giờ đều là hành vi “vô nhân đạo”.
Jack Ma và một số CEO nổi tiếng của các tập đoàn lớn đều ủng hộ việc các thanh niên trẻ nên làm việc trong nhiều giờ. Tuy nhiên, theo WSJ, luật lao động Trung Quốc cấm đoán các công ty áp dụng chính sách yêu cầu nhân viên làm việc hơn 40 giờ/tuần.
Tỷ phú Jack Ma chia sẻ “thật may mắn” nếu các nhân viên trẻ được làm việc nhiều giờ, nhưng người lao động không đồng tình. Nhiều cuộc điều tra tại Trung Quốc đã cho thấy do người lao động trẻ phải mất quá nhiều thời gian để đi làm và di chuyển, do đó họ không có thời gian để ngủ đủ giấc. Việc thiếu ngủ đã được các nhà khoa học cho rằng tình trạng thiếu ngủ vô cùng nguy hiểm, nó có thể dẫn tới một số căn bệnh nguy hiểm như ung thư, béo phì hay suy giảm trí nhớ. Không chỉ có Trung Quốc , những năm gần đây, sau khi xuất hiện một số vụ thiệt mạng do làm việc quá giờ,chính phủ Nhật Bản đã thực hiện nhiều biện pháp để bảo vệ công dân trước nạn làm việc quá sức. Ở Việt Nam số giờ làm việc một ngày được cho phép là 8 tiếng , nếu công ty hoặc doanh nghiệp nào yêu cầu nhân viên làm việc quá 8 tiếng một ngày được coi là vi phạm luật lao động và bị phạt .
Vì công việc và khoảng thời gian làm ngoài giờ có rất nhiều người trẻ tuổi gặp vấn đề nghiêm trọng về giấc ngủ hơn người già. Dữ liệu từ “Báo cáo chuyên sâu về sức khỏe quốc gia năm 2019” của Trung Quốc cho thấy 84% những người sinh sau năm 1990 rơi vào tình trạng rối loạn giấc ngủ. Đôi lúc không phải không muốn ngủ, mà là không dám ngủ, cũng không thể ngủ.
Nếu tình trạng mỗi ngày đều hùng hục làm việc, nhìn chằm chằm vào máy tính, tình trạng này xảy ra trong một giai đoạn dài , thì chắc chắn một điều rằng những vấn đề thể chất đáng lo ngại như thiếu sức sống, đau lưng, đau vai gáy , đau đầu , suy giảm trí nhớ đã và đang trở thành những vấn đề đáng lo ngại nhất chốn công sở.
Không chỉ tại Alibaba, nhiều công ty công nghệ ở Trung Quốc cũng đang “khuyến khích” nhân viên làm việc theo văn hóa “996”. Ảnh: Reuters.
Năm 2017, Thụy Điển cũng đã thử nghiệm việc rút ngắn thời gian làm việc cho công dân xuống còn 30 giờ/tuần. Kết quả ban đầu cho thấy người lao động cảm thấy vui vẻ hơn và ít căng thằng hơn. Một công ty tại New Zealand cũng cho biết khi làm việc 4 ngày/tuần năng suất làm việc của nhân viên gia tăng đáng kể.
Ở nhiều quốc gia phát triển, làm việc nhiều giờ được coi là hành vi vi phạm pháp luật đáng lên án. Làm việc quá nhiều giờ dẫn đến việc nhân viên không có thời gian cho cuộc sống riêng tư . Không những thế, sức khỏe nhân viên cũng ngày một sa sút. Do vậy , họ coi văn hóa 996 là văn hóa làm việc “không có tình người” hay “bóc lột sức lao động”.Tuy nhiên, mặc dù dư luận và nhà nước đã kịch liệt phản đối chế độ làm việc 996 nhưng trên thực tế đa số những người trẻ ở thành thị đều chấp nhận làm việc 12 tiếng một ngày. Bởi vì họ cho rằng để có thể đến được thành công thì chỉ có thể “phấn đấu” lúc còn trẻ. Khi công việc và cuộc sống ngày càng khó khăn, chi phí cuộc sống gia tăng, rất nhiều lao động trí thức ở thành thị đều lựa chọn làm việc hơn 8 giờ quy định mỗi ngày. Tuy nhiên, thực tế không khả quan lắm khi gần 30% lao động trí thức chỉ kiếm được mức lương chưa đến 20 NDT/giờ.
Do sức ép về kinh tế , việc thăng chức và tăng lương vô hình đối với những con người làm công ăn lương đã trở thành mục tiêu lớn nhất của họ để cải thiện cuộc sống, đây chính là động lực để họ sẵn sàng làm thêm giờ thậm chí là giữa đêm. Sự căng thẳng gây ra bởi công việc quá tải trong thời gian dài sẽ gây ra sự mệt mỏi trong tâm lý của người lao động, ảnh hưởng đến thể chất và cảm xúc của các cá nhân.
Giữa một thị trường rộng lớn, cạnh tranh không chỉ để tồn tại mà nó còn cạnh tranh để thành công. Tuy nhiên, khi nhân sự ngành công nghệ mạnh mẽ phản đối, văn hóa làm việc 996 sẽ đơn giản chỉ là vấn đề đạo đức, mà nó có thể là kiện tụng pháp lý, đối với rất nhiều công ty, việc thay đổi về luật pháp dẫn tới sự điều chỉnh tốn kém về cơ cấu và văn hóa .Các công ty công nghệ ở Trung Quốc cũng như các nước đang phát triển cần đối mặt với những thay đổi này. Làm việc ít giờ đi chắc chắn là một đòi hỏi mang lại nhiều khó khăn trong nền kinh tế toàn cầu trong tương lai.
Trên đây là tất cả những điều cần biết về văn hóa làm việc 996 người Trung Quốc. Hy vọng thông qua bài viết này mọi người đã có cái nhìn rộng mở hơn về văn hóa làm việc này nhé!