Trang phục truyền thống của Trung Quốc qua các triều đại lịch sử

Phạm Dương Châu 29.10.2020 Văn hóa trung quốc

Mỗi dân tộc mỗi quốc gia đều có nét văn hóa riêng của mình. Họ thể hiện sự sáng tạo và nét đẹp dân tộc qua trang phục của mình. Trung Quốc là đất nước có nền văn hóa lâu đời nhất và phức tạp nhất trên thế giới. Là đất nước đã có hàng nghìn năm lịch sử đã khắc họa 1 phần nào đó lên những bộ trang phục truyền thống. Hãy cùng TIẾNG TRUNG DƯƠNG CHÂU tìm hiểu về văn hóa trang phục Trung Quốc qua các triều đại lịch sử nhé!

1. TRANG PHỤC NHÀ HẠ (夏朝)

TRANG PHỤC NHÀ HẠ

Nhà hạ là triều đại phong kiến ra đời sớm nhất tạiTrung Quốc, trang phục nhà Hạ lấy màu đen làm màu chủ đạo. Trang phục triều đại này gồm hai phần chính: là áo trên và quần dưới. Trong đó phần áo trên đại diện cho trời, vì trước thời Minh người dân Trung Hoa quan niệm trời có màu đen, vì thế mà áo trên thường có màu đen. Phần quần dưới tượng trưng cho đất, vì đất là màu vàng nên phần quần dưới dùng màu vàng. Trang phục thời này rất đơn giản, chủ yếu là trên đen dưới vàng.

2. Nhà Thương (商朝)

Nhà Thương

Trang phục thời này không phân giàu nghèo, sang hèn, cũng không phân biệt nam nữ. Trang phục được chia làm hai phần: phần trên và phần dưới. Phần trên giống như áo, áo gồm hai loại, 1 loại dài đến thắt lưng, 1 loại dài đến đầu gối. Đây là áo dành cho người bình thường mặc. Phần dưới giống như quần, váy được giấu dưới áo, phần tay áo nhỏ.

Trang phục của phụ nữ dân gian gần giống trang phục của nam giới, chỉ khác là trang phục của nữ có một mảnh vải giống như chiếc tạp dề buộc ngang hông, dài không quá đầu gối. Loại tạp dề này được gọi là 襜.

3. TRANG PHỤC NHÀ CHU (周朝)

TRANG PHỤC NHÀ CHU

Thời nhà Chu phần áo trên gồm hai loại ống tay áo: là ống to và ống nhỏ. Phần nếp cổ áo được gập sang bên trái, không dùng cúc hay khuy để cài mà thường dùng đai lưng thắt lại ở phần eo, có thể đeo thêm ngọc bội ở phần đai này. Độ dài của ống quần hoặc váy có vạt ngắn thì dài tới đầu gối còn vạt dài thì đến chấm đất.

4. TRANG PHỤC NHÀ TẦN (秦朝)

TRANG PHỤC NHÀ TẦN

Triều Tần là triều đại phong kiến đầu tiên tại Trung Quốc, xã hội ở triều đại này chuyển từ nô lệ sang phong kiến nên trang phục cũng có những thay đổi rất lớn. Thời nhà Tần quy định hoàng đế phải mặc long bào, đội mũ ngọc. Trong thời kỳ này màu đen và màu vàng là màu sắc tôn quý, còn dân thường thì chỉ được mặc màu trắng.

5. TRANG PHỤC NHÀ HÁN (汉朝)

TRANG PHỤC NHÀ HÁN

Trang phục thời nhà Hán cũng khá giống với thời nhà Tần, tuy nhiên trang phục thời nhà có màu sắc tươi sáng và phong phú hơn nhiều.

6. TRANG PHỤ TRIỀU ĐẠI NGỤY, TẤN, NAM BẮC TRIỀU (魏晋南北朝)

TRANG PHỤ TRIỀU ĐẠI NGỤY, TẤN, NAM BẮC TRIỀU

Trang phục các triều đại Ngụy, Tấn, Nam và Bắc triều có nhiều thay đổi lớn. Váy dài tay áo rộng, dây lưng thả dài, trang sức cài trên đầu nguy nga lộng lẫy.

7. TRANG PHỤC NHÀ TÙY, ĐƯỜNG (隋唐时期)

TRANG PHỤC NHÀ TÙY, ĐƯỜNG

Được xem là triều đại hưng thịnh nhất Trung Hoa cổ đại. Trang phục của nhà Đường có thay đổi khá lớn về kiểu dáng lẫn màu sắc, nếu như ở các triều đại khác trang phục của nữ giới tương đối kín cổng cao tường thì ở nhà Đường trang phục lại có xu hướng “khoe da khoe thịt”. Không chỉ vậy, màu sắc cũng tươi sáng hơn nhiều thay vì các triều đại trước lấy tông màu đen, đỏ và trắng để làm màu chủ đạo cho trang phục. Đặc biệt là vua, hoàng thất lấy màu vàng kim làm chủ đạo.

➥ Tìm hiểu về trang phục nhà Đường

8. TRANG PHỤC NHÀ TỐNG (宋朝)

TRANG PHỤC NHÀ TỐNG

Trang phục nhà Tống được đánh giá là có thiết kế khá sang trọng ngay cả trong trang phục của thường dân. Trang phục nữ thời Tống phía bên trên mặc áo ngắn, ống tay bó và thường khoác bên ngoài áo khoác dài có hai vạt đối xứng, còn phía bên dưới mặc váy dài.

9. TRANG PHỤC NHÀ NGUYÊN (元朝)

TRANG PHỤC NHÀ NGUYÊN

Triều Nguyên là triều đại thống trị của người Mông Cổ nên trang phục chủ yếu dưới thời này là《质孙服》- một loại trường bào tương đối ngắn và bó, phần eo có nhiều nếp gấp. Loại y phục này rất thuận tiện cho việc cưỡi ngựa.

Phụ nữ ở tầng lớp quý tộc thường đội một chiếc mũ có chóp cao và dài, gọi là 《罟罟冠》. Họ thường mặc những chiếc áo choàng dài và rộng, khi đi lại khá bất tiện nên thường sẽ có hai tì nữ đi phía sau giúp chủ nhân đỡ áo. Áo choàng thường được làm từ vải lục, bên trên có thêu kim tuyến màu đỏ hoặc làm từ vàng kim, lụa, lông hoặc len dệt. Còn phụ nữ tầng lớp thường dân thường chỉ mặc áo choàng màu đen.

10. TRANG PHỤC NHÀ MINH (明朝)

TRANG PHỤC NHÀ MINH

Sau khi Chu Nguyên Chương thống nhất thiên hạ và lập ra triều Minh, triều đại này bắt đầu khôi phục lại trang phục tộc Hán có kiểu dáng phần nhiều giống với thời Đường. Phần nếp áo gập sang bên phải, trang phục nữ cổ áo có ba nếp gấp.

Thời này phụ nữ quý tộc thường mặc áo choàng dài với tay áo rộng, màu đỏ. Còn phụ nữ tầng lớp thường dân chỉ được mặc trang phục có màu nhạt như hồng đào hay màu tím biếc…Thường ngày họ chỉ mặc áo ngắn và váy dài, phần eo được thắt dây lụa, chân váy xòe rộng và có nhiều kiểu dáng như váy xếp ly, váy đuôi phượng.

Quan lại nam giới thường mặc áo dài liền thân có vải bố xanh, đầu đội khăn xếp vuông, còn thường dân mặc áo ngắn, đầu đội khăn

11. TRANG PHỤC NHÀ THANH (清代)

TRANG PHỤC NHÀ THANH

Nhà Thanh là triều đại phong kiến cuối cùng của Trung Hoa. Dưới sự thống trị của người Mãn Châu Hán phục biến mất, thay vào đó là Mãn phục với tay áo ngắn và hẹp, phần thân áo thường hình chữ nhật và khá thanh mảnh. Cổ áo hình yên ngựa và không có thắt lưng. Nút cài được đặt trên mặt trước áo, bên phải là trang trí.

12. TRANG PHỤC TRUYỀN THỐNG TRUNG QUỐC HIỆN NAY

TRANG PHỤC TRUYỀN THỐNG TRUNG QUỐC HIỆN NAY

Trang phục truyền thống của Trung Quốc hiện nay là sườn xám hay còn gọi là xường xám (旗袍 – Qípáo). Sườn xám xuất hiện từ thời nhà Thanh, là trang phục bắt buộc mà thiếu nữ triều đình nhà Thanh phải mặc sau khi thống nhất các quận phủ đã thúc đẩy chế độ Bát Kỳ. Đây là loại trang phục có cổ cao tròn, ôm sát thân mình và ống tay hẹp, xẻ vạt áo ở hai bên, hàng khuy nối các vạt với nhau.

Sườn xám còn được gọi bằng nhiều tên khác như Trường Sam hay Kỳ Bào. Hai từ Kỳ bào có nghĩa là chiếc áo khoác dài của người Mãn Thanh.

Theo truyền thống văn hóa Trung Quốc, sườn xám được may bằng lụa, phía trên được thêu hoa ngũ sắc hay chỉ nhiều màu, ôm lấy thân nhưng không bó sát vào cơ thể, phần cổ cao và tà áo thẳng. Nhưng từ những năm đầu thế kỷ 20 sườn xám có nhiều sự thay đổi khá lớn về mặt thiết kế, ví dụ như: cổ dựng, thân bó sát, chỉ xẻ vạt hai bên hông, tay áo có thể liền hoặc rời thân. Và bắt đầu từ những năm 20 sườn xám xuất hiện ngày càng nhiều trên khắp đường phố Thượng Hải rồi lan sang Tô Châu, Hàng Châu, Dương Châu… Sau đó do ảnh hưởng của nền văn hóa Tây phương du nhập vào, sườn xám đã có một vài đổi mới so với thời Mãn Thanh như: Cổ áo có thể tròn, cao hoặc xẻ, phần tay áo loe hoặc cắt ngắn tùy theo được thiết kế. Hơn nữa dáng áo có thể được cắt ngắn theo độ dài của tà áo, phần áo váy rời nhau với đường xẻ sâu để phù hợp hơn với xu hướng ngày càng sexy hóa.

Nếu như nói Sườn xám là trang phục truyền thống của người phụ nữ, thì Trường Bào và Mã Quái lại là trang phục truyền thống của nam giới Trung Quốc.

Trường Bào và Mã Quái là áo khoác phía bên ngoài của nam giới, cả hai loại trang phục này đều là trang phục của dân tộc Mãn Thanh. Áo được thiết kế phần cổ tròn, ống tay cửa hẹp. Trường Bào thường xẻ bên, cài nút thắt, ống tay áo hình chữ U còn Mã Quái thường được xẻ giữa

Cũng có loại trang phục được kết hợp giữa Mã Quái và Trường Bào, loại trang phục này phía trên là Mã Quái, còn phía dưới vạt áo là của Trường Bào. Hai phần được nối với nhau bằng một dải cúc, được đính ở phía trong của Trường Bào. Loại trang phục này không chỉ thể hiện được sự long trọng mà còn đem lại cảm giác thoải mái, tự nhiên cho người mặc.