Sự tinh tế đỉnh cao trong nghệ thuật trà đạo Trung Hoa
Sự tinh tế trong nghệ thuật trà đạo Trung Hoa
Giới thiệu
Trà như một nét tinh hoa văn hóa được lưu giữ lâu đời. Nguồn gốc của trà và nghệ thuật uống trà được bắt nguồn từ đất nước Trung Hoa xinh đẹp. Dường như đây là một phong tục tập quán, một nét đẹp truyền thống được lưu giữ bao đời nay. Cùng TIẾNG TRUNG DƯƠNG CHÂU tìm hiểu ngay về những nét đẹp tinh tế này của Trung Hoa nhé !
Trung Quốc chính là quốc gia nơi khai sinh ra trà đạo. Sự phát hiện ra trà và sử dụng như đồ uống hàng ngày đã đóng góp vào nền văn hóa nghệ thuật vo cufg đặc sắc. Có rất nhiều công dụng khi uống trà : vừa thanh nhiệt, lại còn chữa được bệnh. Thưởng trà là một văn hóa nghệ thuật đặc sắc được lưu giữ bao nhiêu đời nay.
Để có một ấm trà thơm ngon đúng điệu, chuẩn vị Trung Hoa không chỉ từ nguyên liệu tốt mà nó còn được kết hợp cùng với nghệ thuật pha trà độc đáo, tinh tế.
Với chiều dài 4000 năm lịch sử bao đời nay. Theo văn hóa Trung Hoa, 7 thứ được coi là vật dụng thiết yếu không thể thiếu trong cuộc sống chính là “củi, gạo, dầu, muối, tương, dấm, trà”. Trà dường như là một thứ không thể thiếu trong cuộc sống của họ.
Người Trung Quốc sử dụng trà để mời khách đến chơi nhà. Chén trà là đầu câu chuyện.
Tương truyền rằng thời nhà Đường, những gia đình giàu có đã mở riêng 1 phòng thưởng trà. Vào năm 780, một chuyên gia về trà thời nhà Đường mang tên Lục Vũ đã đúc kết kinh nghiệm và viết lên cuốn sách đầu tiên về trà mang tên là “Kinh nghiệm về trà”. Sau đó, người đời yêu quý và tôn ông với tên gọi Thánh trà.
Nghệ thuật pha trà
Nếu như Trà là văn hóa, thì pha trà và uống trà là một nghệ thuật
Trà không chỉ là một phong tục tập quán hàng ngày, mà còn được coi là một nghệ thuật. Từ những công đoạn pha trà đến thưởng trà.
Có rất nhiều cách và công đoạn để pha thành một ấm trà hoàn thành. Để có được một ấm trà “chuẩn vị” thì chúng ta cần phải có những công đoạn chuẩn bị kĩ lưỡng và chu đáo. Tất cả các công đoạn đều cần phải có những quy định nghiêm ngặt và khắt khe.
+ Trong công đoạn chuẩn bị, trước tiên cần phải có những lá trà khỏe, thơm ngon, tươi và không dập, héo hay nát. Tiếp theo là sơ chế và sao khô trên chảo nóng rồi đem hạ thổ.
+ Hạ thổ để làm gì ? Hạ thổ có tác dụng gì? Người Trung Quốc đã giải thích rằng khi hạ thổ trà sẽ được tiếp nhận dương khí của đất trời. Đây chính là công đoạn để cân bằng âm khí và dương khí cho trà.
+ Nước dùng pha trà có thể sử dụng nước mưa, nước giếng hoặc nước suối. Theo chuẩn vị người xưa họ sử dụng một mạch nước nhỏ chảy từ lòng núi chảy ra. Hoặc họ sử dụng những giọt sương mai trên những cành hoa đọng lại để trà có những hương vị ngon lạ.
+ Ấm pha trà thường dùng bằng chất liệu gốm sứ để đảm bảo giữ được nhiệt cho trà khi pha. Bên cạnh đó chất liệu này còn giữ được trà còn nguyên vị thơm ngon hơn.
+ Chén, tách trà để uống thường dùng là loại chén nhỏ vừa đủ. Chỉ nhấp môi, nhâm nhi 1-2 hụm để chill với hương vị trà ngọt ngào, thanh mát. Chén nhỏ vừa đủ để thưởng thức hết mà trà vẫn nóng.
Thưởng trà
Mỗi địa phương, mỗi khu vực lại có cách thưởng trà khác nhau. Mỗi khu vực đều phản chiếu lên nghệ thuật trà đạo riêng biệt. Người Bắc Kinh thích uống trà hoa nhài. Người Thượng Hải, Bắc Kinh lại thích uống tà xanh. Người dân Phúc Kiến uống trà đen và Người Hồ Nam lại uống trà gừng.
Nghi lễ, cách thức uống trà mỗi địa phương lại có phong cách khác nhau. Người Bắc Kinh mời chén trà thì chúng ta sẽ phải đứng dậy để tiếp nhận và đỡ chén trà đó. Nhớ cảm ơn trước khi nhâm nhi. Còn ở khu vực Quảng Đông, vị khách sẽ khum tay lại tiếp nhận ly trà sau đó gõ 3 tiếng lên bàn thay lời cảm ơn.
Những hình thức và nghi lễ uống trà người Quảng Đông này có từ thời nhà vua Khang Hy. Hoàng đế đã cải trang để đi vi hành. Khi rót trà mời các quan văn quan võ, vì họ không tiện cúi đầu xuống để cảm ơn nên đã gõ lên bàn ba tiếng thay lời nói. Và cũng kể từ đó, hành động này được lưu truyền đến tận bây giờ.
Tại sao thưởng trà là một nghệ thuật?
Người Trung Hoa cổ thường uống trà tại hoa viên hoặc những căn phòng kín. Trong phòng kín thường treo những bức tranh, câu đối, bức thư pháp hay những lời dạy của cố nhân xưa. Và đặc biệt là không thể thiếu được một bức tranh phong cảnh lớn treo giữa phòng.Sự trang trí tinh tế và trang nhã. Trong phòng sẽ được thiết kế thêm 1 lư trầm hương để tỏa hương thơm ấm cúng.
Còn đối với không gian hoa viên, thì được thiết kế một không gian mở. Chúng ta sẽ ngồi thưởng trà tại một khuôn viên non nước hữu tình. Ấm trà tại hoa viên cũng được pha đặc hơn để có thể giữ nhiệt lâu hơn.
Không chỉ đơn giản là uống trà, thưởng trà còn là cả một nghệ thuật, cả sự tinh tế của từng hụm trà. Nhâm nhi từng hụm trong không gian non nước hữu tình. Uống hụm trà, tương tư về kiếp nhân sinh con người, bình phẩm về tác phẩm nghệ thuật. Hay còn thưởng thức để đưa ra câu đối, hay thưởng nhạc cố nhân.
Thưởng trà còn thể hiện lên cả sự tinh tế tuyệt vời của nghệ thuật.
Trà và Đạo hàm nghĩa thâm sâu
Trà đạo yêu cầu khá phức tạp về những quy trình phức tạp. Từ những nguyên liệu cho đến cả tâm tính của người pha trà. Sự phực tạp của trà đạo từ những khâu rửa lá trà, tráng ấm trà, lọc trà và rót trà ra ly nữa.
Mùi vị của trà là điểm mấy chốt quyết định lên vị trà. Đó là điều vô cùng quan trọng để đánh giá trà ngon hay không ngon ? Chén uống trà sẽ nhỏ vừa đủ để uống 2 ngụm trà là hết. Ấm trà được làm từ nguyên liệu đất sét và có tráng men. Lượng trà pha trong ấm là vừa đủ khoảng 4,5 chén nhỏ. Nước pha trà phải sử dụng nước trà thật nóng để pha trà. Tùy tường loại trà mà thời gian pha khác nhau, mà thời gian ngấm của trà cũng khác nhau. Có loại trà pha rất lâu mới ngấm, có trà thì thời gian chờ lại rất nhanh.
Theo thời Trung Hoa cổ xưa, văn hóa Trà Đạo được được hiện hiện và đại diện trong tất cả các ngành nghề. Con người lấy đạo làm gốc rễ, thấm đẫm trong từng nét sinh hoạt văn hóa của con người.
Lão Tử đã từng nói rằng “Đạo khả Đạo, phi thường Đạo”. Câu nói này được dịch là Đạo cũng được, nhưng là Đạo rất phi thường. Con đường đấy có thể đi được nhưng chính là con đường đi phi thường. Hay câu nói khác của Lão Tử “Đại Đạo phiếm hề, kỳ khả tả hữu”. Câu nói này có nghĩa là Đại Đạo ngập tràn trong mọi nơi, và có thể thao túng tất cả mọi thứ vạn vật.” Chúng ta có thể hiểu một cách đơn giản là “Đạo” chính là thứ vô xứ bất tại và không đâu là không có cả.
Trà được gọi là công cụ, phương tiện trung gian để truyền tải nét đẹp, nét nghệ thuật ở trong đó. Trà đạo thừa hưởng lại cái nghệ thuật tinh tế của Trung Hoa. Trong thời Đường cũng có những tác phẩm nghệ thuật phản chiếu nghệ thuật trà Trung Hoa.
Trà Đạo là gì?
Vậy trà Đạo có ý nghĩa gì ? Thực ra mà nói Trà đạo ở đây chính là “Trà lễ, trà quy, trà pháp, trà kỹ, trà nghệ, trà tâm” sáu việc này cấu thành nên, gọi là “Trà đạo lục sự”.
Tập trung cùng nhau uống trà đàm đạo chính là sự phản chiếu lên tinh thần của trà đạo. Bên ngoài nhìn thấy nhóm người cùng nhau trà đạo. Nhưng trà đạo còn yêu cầu cả ở cái tâm, tâm nhất quán cùng thưởng trà. Thấu hiểu được cái tình cái mới mới có thể đàm đạo uống trà.
Trà Đạo điều trị bệnh
Cũng như thuốc đắng giã tật. Trà đắng sẽ có những hương thơm, ý vị riêng. Người nếm trà cảm nhận vị đắng của nhân sinh. Theo khía cạnh y học Trung hoa, đắng bổ cho tâm, trà đắng bổ cho lưu thông huyết mạch.
Theo phong tục tập quán của người Trung Hoa cổ xưa, mùa lạnh nhiệt độ hạ thấp. Mùa lạnh đến họ cần ăn đồ cay nóng để làm ấm cơ thể mình hơn. Ăn đồ dầu mỡ nhiều, họ sẽ sử dụng trà để thanh lọc cơ thể. Cân bằng âm dương, lưu thông khí huyết. Khi mùa hè đến, họ lại bào chế, sử dụng thảo mộc để làm thanh mát cơ thể của mình hơn.
Nét đẹp trong trà đạo
Để có ấm trà thanh mát, thơm ngon như ý muốn, người tra trà ắt phải có tâm. Người pha trà cần phải để tâm vài từng nguyên liệu. Như người xưa thường nói, dùng tâm để pha trà. Hàm ý ẩn dụ chúng là việc nhỏ nhất, công đoạn nhỏ nhất hay nguyên liệu nhỏ nhất cũng phải chú ý mà để tâm.
Khi người pha chế tâm huyết mà pha trà, người uống ắt hẳn cảm nhận được sự khéo léo, tinh tế và nỗi lòng của người pha. Bởi vậy mà phải để tâm để làm tất cả mọi việc. Đúng như câu nói ” tâm tĩnh thì lòng an nhiên”. Tâm của họ càng tĩnh họ làm mọi việc càng chỉn chu, hiệu quả càng cao.
Người xưa còn hay nói “trà độc” thực ra không phải trà có độc. Mà tâm của người pha chế không tâm tĩnh sẽ làm ra độc tố cho trà.
Trà đạo chính là nghệ thuật nghiên cứu ra “Hòa tĩnh di chân”. Tâm rối bời, lòng suy tư, toan tính suy nghĩ. Phải thật tĩnh lặng, trong lòng sáng tỏ mới pha được trà đạt đạo.
Một số thiền sư đã bày tỏ quan điểm về sự tĩnh tâm trong “trà đạo”. Đây được coi là cái ” Tĩnh Hư”, trạng thái này là đỉnh cao của hư không. Tâm bất biến giữa dòng đời vạn biến.
Trà đạo chính là thước đo độ tĩnh của tâm. Tâm tĩnh, thưởng trà cũng ngon. Vừa uống trà, vừa thưởng thức nghệ thuạt còn gì tuyệt vời hơn.
Thưởng trà chính là tu luyện
Thưởng trà không chỉ là uống trà mà còn là tu tâm dưỡng tính. Đạt đến cảnh giới cao nhất của thưởng trà phải là dự tĩnh tâm. Trong tu hành đạo gia, vị đắng của trà nhìn thấu tâm sinh. Hiểu thấu được rằng con người không chỉ được sinh ra để hưởng phúc lành. Mà con người còn sinh ra phải chịu khổ để hành thiện lành, rèn giũa đạo đức. Con người cần phải buông bỏ lòng tham để chấp nhận, trở về với cái bản tính tốt lành. Sau vị đắng của trà sẽ lưu lại vị ngọt thanh nơi cỏ họng. Đây chính là lúc mà gian truân khó khăn đã đi qua, gặt hái trái ngọt.
Tiếp đến là Đắc Đạo, thoát được sự đau khổ của luân hồi, chạm đến Thần vĩ đại. Người Tu hành đạo gia đã từng nói : tu đạp đăc đạo , phản bổn quy chân.
Ấy vậy mà thần đã trao cấp cho người mỗi ngành nghề khác nhau, mỗi dan tộc và văn hóa khác nhau. Thưởng trà để tu tâm dưỡng tính, nâng cao sự tôi luyện của bản thân. Vì mỗi con người đều mang những ý nghĩa ẩn giấu sâu xa trong thâm tâm con người.
Mỗi người đều được thần thức dậy một cách lặng lẽ, bảo vệ và chở che cho con người.
Trên đây là những nét tinh tế nhất trong nghệ thuật trà đạo của Trung Hoa, cùng TIẾNG TRUNG DƯƠNG CHÂU tham gia ngay khóa học online để thỏa mãn đam mê tìm hiểu mà vẫn tiết kiệm được thật nhiều thời gian nha. Tham khảo ngay TẠI ĐÂY để nhận được thật nhiều ưu đãi nhé
Mọi thông tin thêm về các khóa học mọi người có thể liên hệ tư vấn trực tiếp :
♥ Inbox fanpage Tiếng Trung Dương Châu
♥ Shop Tiki : https://tiki.vn/cua-hang/nha-sach-tieng-trung-duong-chau
♥ Shop Shopee : https://shopee.vn/nhasachtiengtrungduongchau
♥ Shop Lazada : https://www.lazada.vn/shop/nha-sach-tieng-trung-pham-duong-chau
? Hotline: 09.4400.4400 – 09.8595.8595
?️ Cơ sở 1 : số 10 ngõ 156 Hồng Mai – Bạch Mai – Hà Nội.
?️Cơ sở 2 : Số 22 – Ngõ 38 Trần Quý Kiên – Cầu Giấy – Hà Nội