Di sản văn hóa của thế giới – Hang Mạc Cao, Trung Quốc

Hang đá Mạc Cao

Giới thiệu

Hang đá Mạc Cao được biết đến trên toàn thế giới với kiến trúc hệ thống 492 ngôi đền. Vị trí hang đá Mạc Cao cách trung tâm thành phố Đông Hoàng không quá xa. Tại tỉnh Tam Cúc, Trung Quốc theo hướng Đông Nam chỉ khoảng 25km là đến.  Vị trí giao thông thuận tiện, khí hậu mát mẻ, còn chần chừ gì mà không cùng tiengtrung.com khám phá ngay thôi nào ?

Hang đá Mạc Cao thuộc tỉnh Tam Cúc, Trung Quốc. Hang đá còn được biết đến với cái tên là Thiên Phật Động hay tên khác là Đôn Hoàng. Mặc dù được gọi là hang đá nhưng thực chất lại không phải như thế. Nơi đây là 1 quần thể hiến trúc, công trình được chạm khắc trên đá tạo thành những tác phẩm nghệt thuật vô cùng độc đáo.

Kiến trúc

Một quần thể chạm khắc đá được lưu trữ tại kho tàng nghệ thuật Phật giáo hang Mạc Cao. Một quần thể các bức tượng được điêu khắc vô cùng công  phu và độc đáo. Không những thế, nơi đây còn những bức trang bích họa thể hiện lên nghệ thuậ Phật giáo nổi tiếng hàng ngàn ngăn nay.

Lịch sử

Hang đá Mạc Cao được bắt đầu khởi công xây dựng từ những năm 366. Tiếp sau đó , hang đá được xây dựng và phát triển theo quá trình hình thành của đất nước trong những khoảng thời gian dài sau đó. Những công trình nghệ thuật không ngừng phát triển và tăng lên trong thời gian khoảng thời gian sau. Cho đến thế kỉ thứ 7 thời thịnh Đường, số liệu thống kê thời điểm này là hơn 1000 hang động đá. Và từ đó hang đá được gọi với tên gọi ” Thiên Phật động”.

Quá trình tìm kiếm, phát hiện và khai quật hang động rất nan giải. Trong quá trình này, những người thợ thuộc nhiều triều đại khác nhau đã điêu khắc những bức tượng, hay họa những bức trang bích họa lên tường. Vị trí hang đá Mạc Cao nằm tại điểm cao nhất của con đường tơ lụa. Đây được coi là cầu nối giữa phương Đông và phương Tây. Do đó là tiếp nhận văn hóa từ cả 2 phương tạo nên sự tập trung và đa dạng về sắc màu văn hóa.

Tại hang mạc là sự kết hợp, hòa trộn và đan xen giữa các nghệ thuật Trung Hoa. Sự đa dạng, độc đáo về phong cách nghệ thuật tạo thành một cảnh quan vô cùng độc đáo trên toàn thế giới.

Quá trình hình thành và phát triển 

Quá trình hình thành với nhiều năm lịch sử, trải qua những thăng trầm của xã hội Hang đá ngày nay chỉ còn khoảng 500 hang động. Sự bảo tồn và lưu giữ của con người còn lưu lại được khoảng 5 vạn mét những bức tranh bích họa và số pho tương cổ đại là khoảng 2000.

Hình dạng, kích thước, sắc thái của những bức tượng tại hang Mạc Cao vô cùng phong phú và đa dạng. Mỗi bức tượng phản chiếu lên những nét độc đáo của thời đại đó. Do vậy mà những bức tượng cũng phải chiếu lên những văn hóa thời đại

Những bức tranh bích họa

Những bức tranh bích họa tại hang Mạc Cao rất uy nghi. Những bức bích họa mà nối lại với nhau, có lẽ sẽ tạo thành một bức họa dài đến 30km.

Về chủ đề, phần lớn các bức họa đều mang đề tài về Phật giáo. Sự đa dạng về ý tưởng như : bức vẽ Phật, Thiên Hoàng, Bồ Tát, … Hay những bức vẽ nối tiếp nhau tạo thành cốt truyện trong bộ kinh phật. Có những bức họa vẽ về sử tích của Phật Giáo…. Còn có những tác phẩm vec về truyền thuyết những nhân vật lich sử Phật Giáo tại các quốc gia Trung Á, Trung Quốc và Ấn độ.

Một số bức tranh khác có nội dung phải chiếu lên hiện thức đời sống trong thời đại đó. Nào là trang phục, trang sức, kiến trúc, âm nhạc, điệu múa,….. Có lẽ vì thế mà các học giả của phương Tây nghiên cứu và còn gọi đây là “viện bảo tàng vách tường’

. Ngoài ra, bích họa của các thời đại đã phản ánh đời sống xã hội, trang phục, đồ trang sức, tạo hình kiến trúc cổ đại và âm nhạc, múa…của các tầng lớp và các dân tộc hồi bấy giờ. Bởi vậy, các học giả phương Tây coi bích họa tại hang Mạc Cao là “viện bảo tàng trên vách tường”.

Quá trình phát triển qua các thời đại

Vào năm 1900, tại hang Mạc Cao đã tìm thấy một mật thất gồm rất nhiều sách, tài liệu. Khi phát hiện, mật thất được gọi với cái tên là “động tàng kinh”. Diện tích của mật thất không lớn, chỉ với chiều rộng 3m và chiều dài 3m. Bên trong động chứ đến hơn 500 nghìn cuốn sách vô cùng quý giá cùng với những hiện vật có từ rất lâu đời. Phải kể đến một số sách như : sách kinh, văn thư, gấm, tranh,…..

Theo các nhà khảo cổ thì niên đại của các hiện vật này có từ thế kỉ 4 đến 11. Tất cả đều chứa tất cả chủ đề của xã hội, lịch sử, văn hóa,…của các khu vực Trung Á, Nam Á, Châu Âu. Động này còn được gọi là bách khoa toàn thư cổ Trung Quốc.

Sự bảo tồn Hang đá Mạc Cao

Sau khi khám phá ra hang động, “những nhà thám hiểm” trên toàn thế giới đã nhanh chóng tìm đến nơi đây một cách ồ ạt. Chỉ trong khoảng 20 năm, gần 40.000 cuốn sách Kinh phật, những bức tranh bích họa hay những hiện vật đã bị cướp đi. Điều này là sự mất mát khá lớn của hang động và cả Trung Quốc.

Kho tàng hàng nghìn sách quý trong hang đá Mạc Cao đã là nguồn cảm hứng, động lực cho những học giả Trung Quốc nghiên cứu kinh sách thời kì Đôn Hoàng xa xưa. Năm 1910, một loạt sách nghiên cứu thời kì Đôn Hoàng được in ấn và xuất bản. Đây cũng là dấu mốc quan trọng, đánh đấu Đôn Hoàng là ‘hiển học thế giới’. Trong thời gian gần đây , học giả trên toàn thế giới đều tìm hiểu và nghiên cứu về Đông Hoàng. Điều này đã mang lại sự ảnh hưởng to lớn từ thời kì Đôn Hoàng của Trung Hoa.

Sau đó, chính phủ Trung Quốc Đại Lục đã sử dụng đầu tư 200 triệu nhân dân tệ để xây dựng “hang mạc cao 2” hay còn gọi là Hang mạc cao ảo. Kiến trúc này giúp chúng ta trải nghiệm hang Mạc Cao thật  với những kiến trúc y như bản chính. Xung quanh kiến trúc bức bích họa, tượng phật, gần như không khác một chút nào. Theo các chuyên gia nói rằng : công trình hang mạc cao ảo giúp gìn giữ ,bảo tồn hang mạc cao tránh khỏi những ảnh hưởng từ bên ngoài.