[Thành ngữ tiếng Trung] Khám phá ý nghĩa “Nhân định thắng thiên”

Hôm nay Tiếng Trung Dương Châu sẽ giới thiệu thêm cho các bạn một thành ngữ tiếng Trung nữa là “Nhân định thắng thiên” nhé! 

1. Nhân định thắng thiên trong tiếng trung là gì ?

Tiếng Trung: 人定胜天

Phiên âm: rén dìng shèng tiān

Dịch nghĩa: Nhân định thắng thiên

– 人定: /rén dìng/: nhân định. Nhân ở đây là người, “định” ở đây lại được hiểu theo hai hướng: 定=一定 /yí dìng/: chắc chắn. Vậy câu này sẽ có nghĩa là “con người nhất định, chắc chắn thắng thiên”. Hướng hiểu thứ hai “định” ở đây có nghĩa là định tâm, bình tĩnh. Khi con người định tâm lại thì có thể thắng thiên.
– 胜 /shèng/: chiến thắng
– 天 /tiān/: thiên, có nghĩa là trời, có thể được hiểu là tự nhiên hoặc mang nghĩa ẩn dụ chỉ cuộc đời, số phận 

Con người sinh ra ai ai cũng có vận mệnh của riêng mình. Người ta vẫn thường hay nhắc tới vận mệnh như một quy luật, trên thực tế, quy luật ấy chính là nhân quả tuần hoàn . Sức người có thể khắc phục trở ngại tự nhiên, thay đổi hoàn cảnh.

“Nhân định thắng thiên”, người nhất định hơn ông trời. “Nhân định thắng thiên” là lời của cổ nhân, nhưng họ đã hiểu sai, ý của cổ nhân không phải như vậy. Người xưa nói con người định tâm lại, sẽ có thể thắng thiên. Ý của định là gì? Như trong kinh Phật nói, chế tâm một chỗ không việc gì không làm được. Đây là thắng thiên.

Tâm con người định thì xã hội sẽ êm ấm. Tâm con người định thì thiên tai trên địa cầu sẽ hoá giải không còn nữa. Như vậy mới gọi là “nhân định thắng thiên”. Nên hiểu ý của cổ nhân. Hiểu sai, không phải nói người nhất định có thể thắng trời. Làm gì có đạo lý này! Hiểu sai ý nghĩa của câu nói, thành ra dẫn dắt sai phương hướng cho rất nhiều người, phương hướng cuộc đời đã đi sai. Người ngoại quốc nói, kẻ mạnh ăn thịt kẻ yếu, chúng ta mạnh, người khác đều yếu, tôi muốn sống họ đều phải chết. Có ý nghĩ như vậy. Tội dẫn dắt sai lầm này rất nặng, trong giáo huấn của thánh hiền, mỗi tông giáo đều nói với chúng ta, con người có đời sau, có thiên đường, có địa ngục. Người hành thiện quả báo ở thiên đường, người làm ác quả báo ở địa ngục.

Tương tự: “sự tại nhân vi” 事在人為.

Tương phản: “thiên ý nan vi” 天意難違, “thành sự tại thiên” 成事在天

2. Điển cố về thành ngữ “nhân định thắng thiên” 

Câu chuyện về thành ngữ “nhân định thắng thiên” được xuất hiện dưới thời nhà Đường, có một người tên là Bùi Độ, xuất thân nghèo túng. Một người đi qua xem tướng nhìn miệng của Bùi Độ, nói rằng sẽ bị nghèo đói mà chết. Trong một lần Bùi Độ đi đến chùa Hương Sơn, đang đi dạo ở giếng đình thì nhặt được một tay nải đựng đầy bạc quý. Bùi Độ nghĩ thầm: “Cái này là người ta đánh rơi, ta sao lại có thể hại người lợi mình đây, nhất định không được có tâm xấu!”. Vì thế nhặt lấy vật quý, quay đi tìm người đánh mất.

Chỉ một chốc sau, đã có một người phụ nữ chạy đến khóc lóc nỉ non, nói: “Cha tôi bị người ta hãm hại rơi vào ngục, mượn được một ít bạc, định mang đi chuộc tội. Hôm nay vào chùa thắp hương, lúc quay ra thì mất lúc nào không hay. Ai nhặt được thì cho xin lại, mệnh của cha tôi là phụ thuộc hết vào nó”.

Bùi Độ lập tức đem số bạc trả lại cho người phụ nữ kia, bà cảm ơn rồi rời đi. Lại một ngày khác, ông lại gặp một tướng sĩ. Vị tướng sĩ này nhìn Bùi Độ ngạc nhiên nói: “Cốt pháp của ngươi đã được thay đổi hoàn toàn, không thì trước kia đã bị chết đói rồi, có phải là ngươi tích âm đức hay không?”. Bùi Độ nói không có.

Tướng sĩ phân vân: “Ngươi suy nghĩ một chút đi, nhất định là ngươi đã tích đại đức vì cứu người”. Bùi Độ vì thế đã kể lại chuyện nhặt được bạc. Tướng sĩ nói: “Cái này là đại âm đức, sau này phú quý lưỡng toàn, nhất định là vậy”. Sau đó, Bùi Độ quả nhiên thi cử đỗ đạt, tiến thân nhanh chóng, làm tới chức Tể tướng, sống lâu sung túc.

Từ đó, dân gian bắt đầu truyền tụng câu nói “nhân định thắng thiên” ngụ ý khuyên con người cho dù số trời bắt họ chịu mệnh khổ nhưng nếu thường xuyên giữ gìn tâm tính, tu thân dưỡng đức ắt có ngày thành công, thắng được số trời. 

3.Nhân định thắng thiên trong cuộc sống

Người đang làm, trời đang nhìn, chỉ cần sống và làm việc tích lũy phúc đức hay làm việc thiện , cải thiện bản thân thì chúng ta hoàn toàn có thể thay đổi số phận của mình.Nhiều nhà  tin tâm linh cho rằng, số mệnh đều đã được ông trời định đoạt sẵn cho một số mệnh nhất định. Số mệnh này, tốt hay xấu, phú quý hay nghèo khổ,… phụ thuộc vào những việc làm của mỗi cá nhân ở tiền kiếp. Nhưng ‘nhân định thắng thiên’, Các ong bà ta xa xưa hay nói câu “đức năng thắng số” hoàn toàn không sai chút nào đâu. Người làm, trời nhìn, chỉ cần sống và làm việc tích lũy phúc đức thì chúng ta hoàn toàn có thể thay đổi số phận của chính bản thân mình. Vậy để vận dụng “nhân đinh thắng thiên” trong cuộc sống , chúng ta nên làm như thế nào ?

-Thiện lương, quý nhân sẵn lòng giúp đỡ sẽ ngày một nhiều hơn

Thiện lương cũng là một trong số những đức tính mà chúng ta phải trau dồi mỗi ngày nếu muốn vận khí cuộc đời hưng vượng dài lâu. Bởi khi và chỉ khi chúng ta thiện lương tặng cho mọi người xung quanh hơi ấm, họ mới sẵn lòng ban cho bạn ánh sáng chân tâm, quý nhân vì thế luôn có mặt và sẵn lòng giúp đỡ ở khắp nơi nơi.

Một người thiện lương khi rơi vào cảnh sa cơ lỡ vận không lo tương lai tăm tối mịt mù bởi đất trời trông thấy và gieo duyên cho quý nhân đến giúp đỡ ngay thôi.Quý nhân trên con đường sự nghiệp còn giúp chúng ta mau chóng thành công, phú quý ngập tràn.

-Không chê trách, hoàn cảnh sẽ ngày một cải thiện hơn

Đây là một điều rất thực tế mà tin chắc rằng chúng ta không ít lần chứng thực từ một ai đó ở xung quanh. Ví dụ như có 2 người kém may mắn gặp bất trắc trên con đường sự nghiệp phải rơi vào cảnh tán gia bại sản, nghèo túng vô cùng. Thế nhưng một người suốt ngày cứ than thân trách phận, mắng đất trời trớ trêu thì sẽ mãi mãi không bao giờ ngóc đầu lên được, năng lượng dồn hết vào việc chê trách số phận rồi kia mà.

Trong khi đó, người còn lại lại chấp nhận điều này như một rủi ro tất yếu, xui xẻo thì chịu, họ xem thất bại của mình là động lực để phấn đấu hơn nữa với mục tiêu tái hiện lại cuộc sống sung túc vừa đánh mất. Đảm bảo trong tương lai họ sẽ thay đổi được hoàn cảnh mà thôi. Hoặc ít ra là họ cũng đã sống an vui trong chính hoàn cảnh của mình, chẳng như người ở trên, suốt ngày buồn thì có ích gì chứ!

Hiểu được tính vô thường của cuộc đời, chấp nhận buông bỏ quá khứ mới có thể thật sự có được ngày mai tốt đẹp!

-Cảm thông và bao dung, tình cảm duyên số sẽ ngày một đong đầy hơn

Trong cuộc đời này, con người gắn kết với con người cốt lõi và chân thật đều xuất phát từ tình cảm. Vì vậy, nếu muốn tình cảm này (bao gồm tình cảm gia đình, tình cảm vợ chồng, tình cảm đồng nghiệp, tình cảm nam nữ trai gái,…) ngày một đong đầy hơn, chúng ta phải biết thông cảm và bao dung.

Đồng nghiệp vô tình hãm hại ta, chúng ta thông cảm với suy nghĩ chắc họ có nỗi khổ riêng và bao dung tha thứ cho họ, thế là ngày qua ngày họ sẽ tôn trọng và quý mến bạn hơn. Tương tự như thế, người nhà, bao dung thông cảm càng nhiều thì hạnh phúc càng nhiều. Vợ chồng, bao dung thông cảm càng nhiều thì tình cảm càng nồng. Hàng xóm láng giềng, bao dung thông cảm càng nhiều thì chung sống càng thêm gắn bó. Bạn bè, bao dung càng nhiều, tình bạn càng sẽ bền lâu,…

Nhân duyên trên đời này đến với ta tất cả đều quý giá, hãy cố gắng giữ gìn để có được một cuộc đời ngập tràn các giá trị của tình cảm!

4. Một số ví dụ về “Nhân định thắng thiên” 

– Tiếng Trung: 我们相信人定胜天，就能够用科学技术战胜一切自然灾害。
Phiên âm:  Wǒmen xiāngxìn réndìngshèngtiān, jiù nénggòu yòng kēxué jìshù zhànshèng yīqiè zìrán zāihài.
Dịch nghĩa: Chúng tôi tin rằng nhân định thắng thiên, có thể dùng khoa học kĩ thuật để chiến thắng mọi thảm họa thiên nhiên

– Tiếng Trung: 人定胜天，相信我们一定能够克服台风带来的灾害。
Phiên âm: Réndìngshèngtiān, xiāngxìn wǒmen yīdìng nénggòu kèfú táifēng dài lái de zāihài
Dịch nghĩa: Nhân định thắng thiên, tin rằng chúng ta nhất định có thể khắc phục được thảm họa do cơn bão gây ra.

– Tiếng Trung: 要相信人定胜天，不能听天由命。

Phiên âm: Yào xiāngxìn réndìngshèngtiān, bùnéng tīngtiānyóumìng
Dịch nghĩa: Phải tin tưởng rằng nhân định thắng thiên, không thể phó mặc cho ông trời.

– Tiếng Trung: 人可到太空去旅行,就是人定胜天的一个实例。
Phiên âm: Rén kě dào tàikōng qù lǚxíng, jiùshì réndìngshèngtiān de yīgè shílì
Dịch nghĩa: Con người có thể lên vũ trụ để du lịch, đây chính là một ví dụ thực tế của nhân định thắng thiên.

– Tiếng Trung: 我们坚信人定胜天，你的命运是完全掌握在你自己的手中的。
Phiên âm: Wǒmen jiānxìn réndìngshèngtiān, nǐ de mìngyùn shì wánquán zhǎngwò zài nǐ zìjǐ de shǒuzhōng de
Dịch nghĩa: Chúng ta cần phải giữ vững niềm tin, số phận của bạn hoàn toàn nằm trong tay bạn.

– Tiếng Trung: 我要凭双手创造命运，因为我相信人定胜天，路是自己走出来的。
Phiên âm: Wǒ yào píng shuāngshǒu chuàngzào mìngyùn, yīnwèi wǒ xiāngxìn réndìngshèngtiān, lù shì zìjǐ zǒu chūlái de
Dịch nghĩa: Tôi muốn tạo ra số phận dựa vào đôi tay này, bởi vì tôi tin nhân định thắng thiên, đường chính là do chính bản thân mình tạo ra.

– Tiếng Trung: 母亲告诉我”人定胜天”的道理，叫我别害怕失败。
Phiên âm: Mǔqīn gàosù wǒ”réndìngshèngtiān”de dàolǐ, jiào wǒ bié hàipà shībài/
Dịch nghĩa: Mẹ nói cho tôi nghe về đạo lí “nhân định thắng thiên”, nói tôi đừng sợ thất bại.

– Tiếng Trung: 人定胜天，凭借科学的力量，将来人类将更有力量战胜天灾。
Phiên âm: Réndìngshèngtiān, píngjiè kēxué de lìliàng, jiānglái rénlèi jiāng gèng yǒu lìliàng zhànshèng tiānzāi/
Dịch nghĩa: Nhân định thắng thiên,dựa vào sức mạnh của khoa học, tương lai nhân loại sẽ càng có sức mạnh chiến thắng thiên tai.