Chủ đề phát âm chuẩn ngoại ngữ đang là vấn đề nóng hổi hiện nay. Có rất nhiều bạn đã, đang và sẽ học ngoại ngữ đều hoang mang khi bắt đầu lựa chọn học một ngôn ngữ thứ hai. Học phát âm chuẩn ở đâu, như thế nào và nên học ai? Liệu có mẹo nào khiến cho việc học phát âm không còn đáng sợ? Hôm nay, Tiengtrung.com sẽ chia sẻ một chút kinh nghiệm trong việc học ngoại ngữ nói chung và học phát âm chuẩn tiếng Trung.
tiengtrung.com
Thế nào là phát âm chuẩn tiếng Trung?
Nếu bạn là người yêu thích tiếng Trung và mới bắt đầu học tiếng Trung chắc hẳn đã từng phân vân không biết phát âm tiếng trung thế nào cho đúng. Trung Quốc là đất nước rộng lớn, cũng giống như Việt Nam, Trung Quốc cũng có vùng miền. Vì thế, khi nghe nhiều tiếng Trung các bạn sẽ thấy họ phát âm hơi khác nhau. Ví dụ như người Bắc Kinh sẽ phát âm khác người Thượng Hải, khác người Chiết Giang, Quảng Tây…..
phát âm tiếng Trung
Bây giờ nên phát âm theo ai ? Cũng như nguyên tắc dạy tiếng Việt, phát âm chuẩn chúng ta học theo giọng chuẩn Bắc Kinh.
Nên học tiếng Trung ở đâu?
Nhiều bạn khi chọn trung tâm thường quan tâm đến giáo viên bản địa, điều này nên hay không nên? Thực ra, việc này vừa đúng vừa không đúng. Bởi lẽ không phải người Trung Quốc nào cũng phát âm chuẩn tiếng Bắc Kinh. Mình có hai người bạn Trung Quốc, một người ở Thượng Hải, một người ở Quảng Đông khi nói chuyện với nhau họ phải dùng tiếng phổ thông (tiếng Bắc Kinh) mới có thể hiểu được đối phương. Đó là chưa nói đến việc, giáo viên bản địa, liệu có hiểu được văn hóa và liệu có phương pháp truyền đạt phù hợp với cách học của người Việt.
Vậy nên học như thế nào ? Theo mình, các bạn nên chọn thầy cô giáo người Việt có phương pháp phù hợp với bản thân các bạn, dễ hiểu, đơn giản. Sau đó nghe thật nhiều các nguồn tài liệu phát âm tiếng Trung như video clip, phim, các clip hài…. Những bạn âm thanh mà bạn nghe đượcvà cách phát âm của bó sẽ đi vào tiềm thức và sau trở thành phản xạ tự nhiên cho bạn.
Mình giới thiệu cho các bạn một số công cụ giúp các bạn học phát âm chuẩn tiếng Trung nhất .
Các vũ khí giúp học tốt tiếng Trung, đây là các loại từ điển thông dụng và khá dễ dàng sử dụng.
Các bạn tham khảo cách cài đặt cho điện thoại trong link sau :
Bên cạnh đó, các bạn có tham khảo các chủ đề giao tiếp tiếng Trung để luyện tập hằng ngày. Đây là 1000 chủ đề nói tiếng Trung thường gặp. Hãy luyện tập thường xuyên, trau dồi thêm khả năng phản xa khi giao tiếp : https://www.youtube.com/user/phamduongchau2
Ngoài ra, bạn có thể vừa học vừa chơi qua phim và bài hát tiếng Hoa. Nghe nhiều tiếng Trung là một trong những cách giúp bạn nói tốt tiếng Trung. Bởi lẽ khi nghe được các bạn mới nói được.
– Thanh 4 : Thường người Việt phát âm thanh 4 không chuẩn, hay nhầm sang thanh 1 hoặc dấu huyền . Như thế là không đúng. Một mẹo nhỏ để phát âm chuẩn thanh 4, khi gặp các từ thanh 4 bạn đọc to, dứt khoát như quát.
– Âm “h” : Nhiều bạn vẫn mông lung khi phát âm âm này, không biết là đọc kh hay h ? Người Quảng Tây khi gặp các từ có chữ “h” phát âm hơi nghiêng về kh, người Đài Loan lại phát âm hơi nghiêng về “h” . Chính xác theo âm chuẩn phổ thông thì nó đọc giữa h và kh.
– Lỗi bật hơi và không bật hơi hoặc bật hơi chưa đủ cường độ. Các bạn cần nhớ tiếng Trung có 6 thanh mẫu bật hơi là p, q, t, k, ch,c . Để biết cường độ phát âm mạnh hay nhẹ , các bạn sử dụng 1 tờ A4 để thử nghiệm.
– Biến điệu của thanh 3 , mọi người thường không để ý và phát âm sai . Hai thanh 3 đi với nhau thanh 3 thứ nhất đọc thành thành 2.
– Thanh nhẹ : Khi mới học tiếng Trung , hầu hết các bạn không biết phát âm chính xác các từ có âm tiết không mang thanh điệu.
Thanh nhẹ không được xem là một thanh điệu, bởi vì thực chất nó không có thanh điệu.
Khi từ có âm tiết không mang thanh điệu , các bạn đọc âm tiết này với âm đọc nhẹ, ngắn.
Quan điểm của mình khi học ngoại ngữ nói chung và tiếng Trung nói riêng, đó là ngôn ngữ cũng là văn hóa của dân tộc đó. Học ngôn ngữ tức là học văn hóa của họ.
Nếu bạn biết những đặc trưng trong giao tiếp của họ tức là bạn có sự hiểu biết và tôn trọng văn hóa của họ. Thay vì bắt bẻ lỗi phát âm, hãy học cách thích ứng với nó.
Chỉ như vậy, khi đến mỗi vùng miền của Trung Quốc các bạn đều có thể giao tiếp với họ, hiểu được họ và hiểu thêm văn hóa dân tôc.
Cách phát âm chuẩn
Trong tiếng trung có phụ âm, nguyên âm và dấu.
Chúng ta sẽ học từ phát âm, sau đó học từ vựng, rối đến ngữ pháp. Học hết những phần đó chúng ta có thể thi HSK, phiên dịch hoặc buôn bán.
Nguyên âm tiếng trung bao gồm:
O đọc là ua
Ü đọc là uy
Ei đọc là ây
Ou đọc là âu
E đọc là ơ (đối với: le, de, ne, me), đọc là ưa đối với chữ còn lại, ví dụ: te, ke
I đọc là ư (nếu đi cùng: zi, ci, si, zhi, chi, shi, ri), còn lại vẫn đọc là i.
En đọc là ân
Ong đọc là ung
Eng đọc là âng
Ün đọc là uyn
Iou đọc là i-âu.
Ie đọc là i-ê.
Ian đọc là i-en
Ia đọc là i-a.
Iang đọc là i-ang
Iong đọc là i-ung
Uan đọc là u-en.
Üe đọc là uy-ê.
Ing đọc là inh+yêng
Uo đọc là u-ô
Uai đọc lài oai
Uei đọc là uây
Uen đọc là u-ân
Uang đọc là u-ang(oang)
Ueng đọc là u-âng
er đọc là ơ
Phụ âm (phân biệt theo các cặp hay nhầm lẫn):
Zhi: cong lưỡi, không bật hơi, ch nhẹ
Zi: thẳng lưỡi, không bật hơi, ch nhẹ
Si: thẳng lưỡi, không bật hơi
Shi: cong lưỡi
Chi: đọc như tr, cong lưỡi, bật hơi.
Ci: đầu lưỡi thẳng đặt vào răng lên, phát ra.
Ri: đọc như r tiếng việt.
Ji: đọc như ch, thẳng lưỡi, ko bật hơi.
Qi: đọc như ch, bật hơi.
Bo: đọc như p
po: đọc như p bật hơi.
De: đọc thành t
te: đọc thành th
Ke: đọc như kh bật hơi
He: đọc như kh nhẹ nhàng
Ge: đọc thành c
Thanh điệu (như dấu tiếng Việt):
Thanh 1 (thanh ngang): Đọc cao và bình bình. Gần như đọc các từ không dấu trong tiếng Việt (độ cao 5-5).
Thanh 2 (thanh sắc): Đọc giống dấu sắc trong tiếng Việt. Đọc từ trung bình lên cao (độ cao 3-5).
Thanh 3 (thanh hỏi): Đọc gần giống thanh hỏi nhưng kéo dài. Đọc từ thấp và xuống thấp nhất rồi lên cao vừa (độ cao 2-1-4).Vì cao độ lúc xuống thấp sẽ nghe hơi giống dấu nặng trong tiếng Việt.
Thanh 4 (thanh huyền): Thanh này giống giữa dấu huyền và dấu nặng. Đọc từ cao nhất xuống thấp nhất (độ cao 5-1).
Chú ý: Trong tiếng Trung có 1 thanh nhẹ, không biểu thị bằng thanh điệu (không dùng dấu). Thanh này sẽ đọc nhẹ và ngắn hơn thanh điệu. Cẩn thận nhầm thanh nhẹ với thanh 1. Ví dụ: māma.
Mẹo: Đọc thanh 4 bằng cách dùng tay chém từ trên xuống và giật giọng.
Biến điệu:
Hai thanh 3 đứng cạnh nhau
– Với 2 âm tiết thì thanh thứ nhất sẽ chuyển thành thanh 2.
Ví dụ: Nǐ hǎo biến âm sẽ thành Ní hǎo
– Với 3 âm tiết thì sẽ biến âm thanh ở giữa
Ví dụ: Wǒ hěn hǎo sẽ thành Wǒ hén hǎo
Biến thanh đặc biệt với bù và yī
– Chỉ cần âm tiết đằng sau mang thanh 4 thì bù và yī sẽ chuyển sang thanh 2.
Ví dụ: Bù ài đọc thành Bú ài
Yīyàng đọc thành Yíyàng
Lưu ý: Chỉ biến âm, cách viết vẫn phải giữ nguyên.
Ban đầu
Cách đọc
bù + biàn
bú biàn
bù + qù
bú qù
bù + lùn
bú lùn
yī + gè
yí gè
yī + yàng
yí yàng
yī + dìng
yí dìng
yī + gài
yí gài
Làm thế nào để cải thiện phát âm?
Học từ vựng kết hợp luyện phát âm, không nên học riêng lẻ từng kĩ năng. Nếu như bạn còn đang băn khoăn việc lựa chọn cuốn sách nào phù hợp với bản thân thì Tiengtrung.com xin được mách nhỏ cho bạn một bí quyết học từ vựng kết hợp luyện nghe chuẩn nhất đang gây bão trên thị trường sách tiếng Trung nhé! Đó chính là cuốn sách sơ đồ tư duy hack não 3300 chữ Hán do thầy Phạm Dương Châu biên soạn vừa giúp bạn có được phương pháp học hiệu quả, vừa bổ sung từ vựng và luyện phát âm chuẩn mà không cần mất quá nhiều thời gian.
tiengtrung.com
– Là phương pháp học hiện đại được hầu hết các nước châu Âu hiện nay khuyến khích giảng dạy theo phương pháp này.
– Chỉ với một từ gốc được hệ thống hóa phát triển ra nhiều từ vựng khác tác động lên não bộ, phát huy sự vận động của các nơron thần kinh.
– Phát huy tối đa được trí tưởng tượng phong phú và tính sáng tạo cho người học.
– File nghe từ vựng chuẩn giọng bản xứ, vừa kết hợp học nét chữ, vừa luyện phát âm chuẩn.
Học nói tiếng Trung không hề dễ dàng, tuy nhiên, nếu cố gắng và hoàn thiện dần thì khả năng của các bạn sẽ tăng lên nhanh chóng và chuẩn xác.